امامزاده نون ماستی در مشهد! یک نون، ۳۰ سیر ماست، نذر حضرت عباس

امامزاده نون ماستی در مشهد!

یک نون، ۳۰ سیر ماست، نذر حضرت عباس

هما سعادتمند

نام «امام‌زاده نون‌ماستی» یا «آقا نون‌ماستی» به گوش موسپیدکرده‌های خراسانی آشناست. دلیل این آشنایی را بگذارید به پای نذری که به اقوالی، بیش از ۲۰۰ سال است هر هفته در این بنا ادا شده است؛ حکایت از این قرار است که سال‌های زیادی است هر سه‌شنبه زنانی که حاجتی دارند، به این مکان مقدس می‌آیند، دخیل می‌بندند و پس از برآورده شدن حاجتشان، بنا به وسعشان، مقداری نان و ماست نذر و بین زائران پخش می‌کنند. اما اینکه چه شده که نذر نان و ماست پایش به این مزار مقدس باز شده است، روایتی دیرین دارد. براساس حافظه تاریخ شفاهی مردم مشهد، آن زمان‌ها که هنوز گنبد خشتی بر روی مقبره شاهزاده محمد (ع) ساخته نشده بود، در مجاورت این مکان، قبرستانی بود که زنان روز‌های سه‌شنبه بعد از زیارت مزار امام‌زاده، نذر خود را در آنجا ادا می‌کردند؛ البته نذر کردن برای پخش نان و ماست در این امام‌زاده، آداب و رسوم خاص خودش را دارد. به این صورت که زن‌ها ابتدا باید نیت می‌کردند؛ نیتی واضح به‌منظور برآورده شدن حاجتشان. این نیت بیشتر به این شکل بوده است که بعد از نیت کردن در دل، روبه‌روی مزار شاهزاده‌محمد می‌ایستادند و می‌گفتند: «یا شاهزاده‌محمد! اگر حاجتم برآورده شود، یک سیر نون و ماس، نذر حضرت عباس (ع).» بعد از آن نیز یک سنجاق را به کنار پوشش روی مزار امام‌زاده قفل می‌کردند و به خانه خود می‌رفتند و منتظر گرفتن حاجت و نیت خود می‌شدند.

به اعتقاد بسیاری از مردم مشهد که پیشینه دقیقی ندارد، مقدار نان و ماستی که نذر می‌شود، مشخص است و نباید از پنج سیر ماست و یک من نان کمتر یا زیادتر باشد، والا نذر پذیرفته نیست، اما خادم گنبد معتقد است که تغییر وزن نان و ماست و افزودن بر آن، اشکالی ندارد، به‌شرط آنکه صاحب نذر بضاعت کافی برای خرید آن را داشته باشد، در غیر این‌صورت می‌تواند نصف مقدار فوق را تهیه کند.

ناگفته نماند که در این سال‌ها به‌دلیل رعایت نکات بهداشتی، دیگر نذری نان و ماست را خود نذرکننده به‌صورت مستقیم توزیع نمی‌کند، بلکه چند صندوق پول برای نذری درنظر گرفته شده است که مردم بعد از گرفتن حاجت، پول نان و ماست خود را داخل آن می‌اندازند و خادمان گنبد با این پول، نان و ماست می‌خرند و سه‌شنبه‌ها دربین مردم پخش می‌کنند./شهرآرا

tarikhmashhad